مواضع تربیتی و نکات اصلاحی در ادب ابن مقفع

یکی از رویکردهای مهم در ادبیات، رویکرد تربیتی است. در عرصه­ی ادبیات، بزرگانی وجود دارند که آثارشان رنگ اخلاقی و تربیتی به خود گرفته است. ابن مقفع از جمله ادیبانی است که در آثار خویش، رفتار انسان را در زمینه­های گوناگون مورد توجه قرار داده و به مسائل تربیتی عنایت ویژه­ای داشته است. اگرچه پژوهشگران بسیاری با هدف کشف جنبه­های زبانی و بلاغی، آثار وی را مورد بررسی قرار داده­اند؛ ولی به جنبه تربیتی این آثار چندان توجهی نشده است. این در حالی است که ابن مقفع در آثار ادبی خویش به مسائل تربیتی و ارائه اصول و تبیین مبانی توجهی در خور داشته  و کوشش وی در تعیین اهداف تربیتی و پیش بینی راه­کارهای تحقق آن بسیار قابل توجه است. در این مقاله با بکارگیری شیوه توصیفی- تحلیلی، سعی بر آن است که اندیشه­ها و مبانی تربیتی ابن مقفع در زمینه اصلاح و تربیت با دستیابی به آرای پراکنده وی در کتاب­ها و نامه­هایش، استخراج و مورد تحلیل قرارگیرد و در پایان به این نتیجه دست یابد که ابن مقفع به عنوان یک ادیب از مربیان و اصلاح­گرانی است که در دو زمینه نظری وعملی اثر گذار بوده و مضامین تربیتی که او در آثارش بدان پرداخته، از بهترین نمونه­ها برای راه­یابی جامعه­ی انسانی به سوی زندگی برتری است که سعادت دو جهانی انسان را تضمین می­کند.